Inleiding

Algemene technische - en  financiële uitgangspunten
De algemene technische uitgangspunten bij het opstellen van de begroting 2026 zijn: 
-    De raming van lasten en baten van bestaand beleid vindt plaats op basis van analyses en niet uitsluitend op basis van inflatie indexering. 
-    De raming van gemeentelijke bijdragen aan externe instanties vindt plaats op basis van de meest recente begrotingen van deze partijen.
-    Voor de meerjarenbegroting wordt geraamd op basis van constante prijzen.
-    Structurele lasten worden gedekt door structurele baten en incidentele baten zijn voornamelijk dekkingsmiddel voor incidentele lasten.
-    De algemene reserves en de weerstandscapaciteit voldoen aan normen die zijn gebaseerd op een risicoanalyse zoals opgenomen in  de paragraaf risicobeheersing en weerstandsvermogen. 
-    De financierings- en schuldpositie en het kasstroomsaldo voldoen aan de normen van de Economische Monetaire Unie (EMU) en de Wet HOF (Wet Houdbare Overheidsfinanciën). 
-    Door middel van de in de begroting opgenomen onderhoudsplannen wordt te allen tijde ruimte gelaten voor onderhoud van kapitaalgoederen in overeenstemming met de door de raad vastgelegde kwaliteitsniveaus. 
-    Vrijvallende kapitaallasten van vervangingsinvesteringen met betrekking tot de bedrijfsvoering blijven beschikbaar voor noodzakelijke vervangingen in de bedrijfsvoering. 

De algemene financiële uitgangspunten bij het opstellen van de begroting 2026 (zoals besproken bij de behandeling van de Kadernota 2026-2029) zijn:

-    Het streven naar een positief structureel begrotingssaldo, om jaarlijks 1 % van de gemiddelde baten te kunnen doteren aan de algemene reserve. 
-    Het streven naar een solvabiliteitsratio van 20% .
-    Het streven naar een  bovengrens van de netto schuldquote van 130%. 

Bij het opstellen van de begroting wordt uitgegaan van de volgende technische parameters.

Uitgangspunten tariefbeleid 2026
In het hiernavolgende schema zijn de uitgangspunten voor de componenten van het tariefbeleid opgenomen.

Uitgangspunten beleidsindicatoren
De uniforme set van beleidsindicatoren is voorgeschreven in het BBV. Hierin is aan de gemeenten opgelegd gebruik te maken van een basis set van beleidsindicatoren voor de begroting en de verantwoordingsstukken. Het doel hiervan is om de resultaten van beleidsmatige inspanningen van gemeenten beter inzichtelijk te maken en te kunnen vergelijken met het landelijke gemiddelde. 

De set van beleidsindicatoren is ondergebracht bij het betreffende programma binnen de begroting. Een klein aantal beleidsindicatoren, welke betrekking hebben op de eigen organisatie, worden door gemeenten zelf ingevuld. Voor de overige beleidsindicatoren dient gebruikt te worden gemaakt van de website www.waarstaatjegemeente.nl. Ook de definities van de diverse beleidsindicatoren worden op deze website nader toegelicht. Voor wat betreft de actualiteit van de maatstaven kunnen grote verschillen bestaan. Het jaar waarover wordt gerapporteerd staat bij de betreffende indicator vermeld. 

Verschillenverklaring:
Ten opzichte van de Kadernota 2026-2029 wijkt de begroting af. In de volgende tabel worden deze wijzigingen weergegeven.

De mutaties ten opzichte van de kadernota zijn de volgende:

Toelichting 
01.  Extra indexatie zorgkosten 

De VNG heeft de Nederlandse gemeenten nadrukkelijk geadviseerd om voor het jaar 2026 een kosten indexatie toe te passen van 5,13 % voor de zorgbudgetten ten aanzien van Jeugdzorg en de WMO.  In de kadernota 2026-2029 is een indexatie van 3,7 % verwerkt.  Het verschil tussen het advies van VNG met de kadernota (+ 1,43 %) is structureel verwerkt in deze begroting.

02. Hogere bijdrage SDF Leeuwarden

In deze begroting is de meest recente concept begroting 2026 van het SDF Leeuwarden verwerkt. Ook het SDF heeft te maken met inflatie en kostenstijgingen, met als gevolg een hogere bijdrage voor onze gemeente. 

03.    OZB

In de begroting van 2026 is een structurele inflatie indexatie verwerkt van + 3,7%

04.  Bouwleges

De opbrengsten van bouwleges zijn naar beneden bijgesteld naar aanleiding van recente ramingen waarbij de aantallen verwachte aanvragen naar beneden zijn bijgesteld, gebaseerd op berekeningen uit het ANG-model en een analyse van de aantallen van de afgelopen jaren. 

05.  Hogere Accountantskosten

Het boekjaar 2026 wordt opnieuw aanbesteed. De verhoging van de kosten is gebaseerd op voortgaande inflatie en kostenstijgingen van accountants dienstverlening.

06.  Lagere bijdrage aan de FUMO 

In deze begroting is de meest recente begroting 2026 van de FUMO verwerkt.  De FUMO geeft aan dat bezuinigingen en besparingen heeft geleid tot lagere bijdragen voor aangesloten gemeenten.  Er is door het FUMO tevens aangegeven dat Rijksbeleid ten aanzien van robuustheid beleid in 2026 kan leiden tot hogere organisatiekosten bij de FUMO,  aangezien er op dit moment geen nadere financiële informatie of impact kan worden gegeven door de FUMO,  is dit een punt voor de tussentijdse rapportage in het jaar 2026.

07.  en  08.  Bijstelling kapitaalslasten investeringen en bijstelling van de rentelasten 

De kapitaallasten (afschrijvingskosten en rentelasten) zijn geactualiseerd na vaststelling van de jaarstukken 2024.  De structurele effecten zijn meegenomen in deze begroting. Er ontstaan voordelen door renteverschillen en uitstel of doorschuiven van geplande investeringen naar latere jaren.  De voordelen zijn  met name materieel in de jaren 2026 en 2027.

09. Dotatie voorziening verlofsparen

De structurele dotatie aan de voorziening verlofsparen  personeel vloeit voort uit de wettelijke verplichting van het BBV.  

10.  Verhoging verzekeringskosten WGA

Deze extra kosten (werkgeverslasten) betreffen structurele lasten ten aanzien van  de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor het personeel ( Wet WGA).

11.  Hogere bedrijfsvoeringsskosten

Hogere ICT kosten (inflatie impact) en hogere kosten van tractie/ bestelauto's liggen ten grondslag aan deze bijstelling.

12. Overige verschillen

Betreffen kleine onder- en overschrijdingen en afrondingen.