Inleiding

Algemene financiële uitgangspunten
De algemene technische uitgangspunten bij het opstellen van de begroting 2025 zijn: 
-    De raming van lasten en baten van bestaand beleid vindt plaats op basis van analyses en niet uitsluitend op basis van inflatie indexering. 
-    De raming van gemeentelijke bijdragen aan externe instanties vindt plaats op basis van de meest recente begrotingen van deze partijen.
-    Voor de meerjarenbegroting wordt geraamd op basis van constante prijzen.
-    Structurele lasten worden gedekt door structurele baten en incidentele baten zijn voornamelijk dekkingsmiddel voor incidentele lasten.
-    De algemene reserves en de weerstandscapaciteit voldoen aan normen die zijn gebaseerd op een risicoanalyse (op te nemen in de paragraaf risicobeheersing en weerstandsvermogen). 
-    De financierings- en schuldpositie en het kasstroomsaldo voldoen aan de normen van de Economische Monetaire Unie (EMU) en de Wet HOF (Wet Houdbare Overheidsfinanciën). 
-    Door middel van de in de begroting opgenomen onderhoudsplannen wordt te allen tijde ruimte gelaten voor onderhoud van kapitaalgoederen in overeenstemming met de door de raad vastgelegde kwaliteitsniveaus. 
-    Vrijvallende kapitaallasten van vervangingsinvesteringen met betrekking tot de bedrijfsvoering blijven beschikbaar voor noodzakelijke vervangingen in de bedrijfsvoering.

Bij het opstellen van de begroting wordt uitgegaan van de volgende technische parameters.

Uitgangspunten tariefbeleid 2025
In het hiernavolgende schema zijn de uitgangspunten voor de componenten van het tariefbeleid opgenomen.

Uitgangspunten beleidsindicatoren
De uniforme set van beleidsindicatoren is voorgeschreven in het BBV. Hierin is aan de gemeenten opgelegd gebruik te maken van een basis set van beleidsindicatoren voor de begroting en de verantwoordingsstukken. Het doel hiervan is om de resultaten van beleidsmatige inspanningen van gemeenten beter inzichtelijk te maken en te kunnen vergelijken met het landelijke gemiddelde. 

De set van beleidsindicatoren is ondergebracht bij het betreffende programma binnen de begroting. Een klein aantal beleidsindicatoren, welke betrekking hebben op de eigen organisatie, worden door gemeenten zelf ingevuld. Voor de overige beleidsindicatoren dient gebruikt te worden gemaakt van de website www.waarstaatjegemeente.nl. Ook de definities van de diverse beleidsindicatoren worden op deze website nader toegelicht. Voor wat betreft de actualiteit van de maatstaven kunnen grote verschillen bestaan. Het jaar waarover wordt gerapporteerd staat bij de betreffende indicator vermeld. 

Verschillenverklaring 
Ten opzichte van de Kadernota wijkt de begroting af. In de volgende tabel worden deze wijzigingen weergegeven.

De mutaties ten opzichte van de kadernota zijn de volgende:

Toelichting 
1.    Reïntegratie

In de 1e tussenrapportage zijn de (structurele) baten van de algemene uitkering ten aanzien van reïntegratie meegenomen, maar de structurele lasten zijn abusievelijk niet meegenomen in het meerjarenbeeld.

2. Huisvesting statushouders

Bij de Kadernota hebben we aangegeven te wachten op rijksfinanciering voor deze opgave. Daarover is geen duidelijkheid gekomen. Het betreft wel een wettelijke taakstelling -het hier genoemde bedrag gaat om onze wettelijke verplichting-  en daarom nemen we de lasten op in de begroting 2025. In 2025 gaan we hiermee starten. Omdat op dit moment nog onduidelijk is welk budget in 2025 benodigd is, komen we hierop terug bij de 1e turap 2025 (inclusief eventueel benodigde incidentele dekking).

3.    OZB

De autonome stijging van de onroerende zaak belasting (o.a. als gevolg van areaaluitbreiding) leidt tot een hogere inkomst.

4. Uitgangspunt Kadernota

In de Kadernota heeft een omdraaiing van getallen plaatsgevonden, waardoor in 2025 per ongeluk € 6,583 miljoen als uitgangspunt raming primitieve begroting 2024-2027 is gebruikt in plaats van € 6,853 miljoen.

5. Stelpost Jeugdzorg

We herintroduceren de stelpost Jeugd omdat we reëel begroten. Uit de Miljoenennota is gebleken dat de gemeenten structureel worden gecompenseerd voor de macro € 500 miljoen besparing op de Jeugdzorg die het vorige kabinet had besloten. Door herintroductie van de stelpost kunnen wij deze middelen opvoeren in de begroting, nu blijkt dat ze daadwerkelijk zullen worden gerealiseerd.

6.    CAO en personeel

Ten opzichte van de Kadernota zien we op het onderdeel loonkosten -en indexatie van loonkosten- een structureel voordeel ten opzichte van de inschatting bij de Kadernota.

7.    Kapitaallasten

De kapitaallasten zijn geactualiseerd na vaststelling van de jaarstukken 2023. De structurele effecten zijn meegenomen in deze begroting. Er ontstaan voordelen door renteverschillen en uitstel van geplande investeringen.

8. Doorbelastingen naar de exploitatie in plaats van naar tarieven

Met name als gevolg van een lager bedrag aan kwijtscheldingen en een lagere overhead stijgen de kosten die ten laste van de exploitatie blijven en niet kunnen worden doorbelast aan kostendekkende activiteiten.

9.    Overig
In bovenstaande verschillenverklaring zijn alleen bedragen groter dan € 100.000 meegenomen. De openbare inrichting van de Prinslocatie en Houtkolk wijkt qua lasten enigszins af van het beeld uit de Kadernota: vanaf 2028 hebben we kapitaallasten verwerkt voor deze investering. Het saldo van de overige verschillen bedraagt in 2025 € 312.000.

Amendementen en moties Kadernota 
Tijdens de behandeling van de Kadernota 2025-2028 zijn er 4 moties aangenomen. Een van de moties raakt de begroting. Hieronder geven we de status en de wijze van verwerking in de begroting aan:

Motie Slûske en Opfearten

De motie heeft betrekking op het opknappen van de Noordervaartsluis inclusief aanpassingen aan 2 duikers in de Ealsumerfeart. Deze motie is financieel verwerkt in de begroting met als dekking  de reserve Ontwikkelfonds. Hiervoor is een bedrag van € 650.000 beschikbaar gesteld.