Programma 3- Soarch en Wolwêzen

Via centrumgemeente Leeuwarden (SDF) ontvangen de Friese gemeenten de laatste jaren een bijdrage voor Beschermd Wonen (BW). Deze vergoeding ontstaat doordat in Friesland minder cliënten BW zijn dan het Rijk begroot.  De afgelopen jaren ontvingen we jaarlijks ongeveer € 1,2 miljoen.  Sinds 2024 is sprake van een toename van het aantal cliënten BW van 9 % (hogere instroom). De uitstroom naar de Wet Langdurige Zorg (Wlz) neemt af vanwege aangescherpte toelatingseisen.  Hierdoor verblijven meer cliënten in BW, en ontvangen we per saldo een lagere vergoeding  dan verwacht. 

Op 24 april 2025 hebben we u via een brief laten weten dat we verwachten dat we € 2,1 miljoen meer gaan uitgeven dan gepland voor de BUIG (Bundeling Uitkering Inkomensvoorziening aan Gemeenten). Dit komt doordat we denken dat de kosten € 2,8 miljoen hoger worden, terwijl we maar € 0,7 miljoen extra inkomsten verwachten. Het verschil is dus € 2,1 miljoen negatief.
 
We krijgen waarschijnlijk meer geld van het Rijk via de SPUK-regeling (Specifieke Uitkering voor de BUIG) dan we eerst dachten. Deze aanpassing is gebaseerd op een voorlopige berekening voor 2025. In september horen we pas zeker hoeveel geld we echt krijgen. Daarom weten we nu nog niet of we echt op meer geld kunnen rekenen. In de tweede rapportage komen we hierop terug. In die rapportage bespreken we ook de financiële onzekerheid die dit met zich meebrengt.

Op 24 april 2025 hebben we u via een brief laten weten dat we verwachten dat we € 2,1 miljoen tekortkomen op de BUIG (Bundeling Uitkering Inkomensvoorziening aan Gemeenten). Dit komt doordat we denken dat de kosten € 2,8 miljoen hoger worden, terwijl we maar € 700.000 extra inkomsten verwachten. Het verschil is dus € 2,1 miljoen negatief.
 
De belangrijkste reden voor dit tekort is dat er meer mensen in de bijstand zijn gekomen. Dit is in de 2e rapportage van 2024 gerapporteerd als incidenteel nadeel, waar dit structureel had moeten zijn. 
Daarnaast krijgt de gemeente hiervoor niet genoeg geld van het Rijk. De bijdrage van het Rijk wordt bepaald op basis van landelijke cijfers. Maar in onze gemeente wijken we daarvan af: we hebben meer mensen in de bijstand dan gemiddeld.
 
Een andere reden is dat het Rijk vanaf 2023 verwachtte dat er minder statushouders (vluchtelingen met een verblijfsvergunning) in de bijstand zouden komen. Maar in onze gemeente zien we juist het tegenovergestelde: er komen meer statushouders in de bijstand. Daardoor stijgen onze kosten, terwijl de inkomsten achterblijven.
 
Financiële onzekerheid: 
De huidige bijstelling past bij wat het Rijk verwacht. Toch zien wij ontwikkelingen die mogelijk zorgen voor een nog groter tekort. We weten nu nog niet precies wat dat betekent voor onze begroting. In september horen we van het Rijk hoeveel geld we echt krijgen. Dan kan er nog een aanpassing komen, mogelijk opnieuw een tekort van ongeveer de helft van het bedrag dat we nu al verwachten.